 |
|
... अनवरत चलिरहेको पङ्खाले पनि तातो हावा फालिरहेको छ । हुन तयो समय पानी पर्ने समय हो । तर पानी पर्ने लक्षण देखाए पनि आकाश हामीसँग साह्रैरिसाएजस्तो गरेर मडारिन्छ मात्रै । आकाश कालो घुम्टो ओढेर दनादन हिड्छ, कदापि आफ्नो पीडा पोख्ने प्रयत्न गर्दैन । पीडा सहन सक्ने क्षमता रहेछ उसमा । हामी निरन्तर सगरतिर फर्केर पानीको आशा गर्र्छौं परन्तु डगमगाउँदिन आकाश ।
दिनभरिको थकानपछि साँझ डायरीमा लेख्ने आदत नै भइसक्यो । आज त शनिवार, दिनभर खाली-खाली । समय गुजार्न पनि निकै गाह्रो हुन्छ । कहिले बस्न नपाएर तनाव त कहिले धेरै बसेर तनाव । अलि विसन्तो महशुस भएर दिनभरि विस्तरा छोडिएन । मनमा अनेकौं कुराहरु बुन्दै विस्तरामा पल्टिरहें ।
जब म विस्तरामा पल्टिन्छु तब मात्रै मलाई मेरो जीवन याद आउँछ । जीवनको कुनाकाप्चा सबै अवगत हुन्छ । प्रायः म जीवनलाई नियाल्ने गर्छर्ुुल्टिएर । मलाई एक्लै कल्पनामा रमाउन खुब मन पनि पर्छ । निर्वाध म रुन चाहन्छु । तर बाध्यता यहाँ त हाँस्न पनि सवाल जवाफ चाहिन्छ । म मेरो जीवनलाई केलाउँदै कहिले आधा रातसम्म रुन्छ त कहिले आफैलाई देखेर हाँसो छुट्छ । ... म धेरै पटक आफैसँग रिसाएकी छु । आफैलाई चिमोटेकी छु, धेरै पटक चिमोटेकी छु । आफैले खुशी साथ अँगालेका कुराहरु पनि कहिलेकाहीं पर्राई जस्तो लाग्छ । अरुले जबर्जस्ती दिए जस्तो लाग्छ । आफैले गरेका निर्ण्र्ाारु पनि ध्वस्त किन हुँदैनन् - यस्तै लाग्छ मलाई । आफैले रोपेका फूलहरु उखेलेर फाल्न मन लाग्छ कहिलेकाँहीं ।तर, कहिलेकाहीं आफै उम्रिएका झारपातलाई सम्हाल्न मन लाग्छ ।
मन कहाँ कस्तो छ - थाहा छैन । हर्ेर्ने इच्छा पनि छैन, यस्तो नदेखिने नबुझिने मनलाई । कहिलेकाहीं आपसेआप खुशी हुन्छ । कहाँ गएर कसलाई देखाउँ, सुनाउँझै हुन्छ । आफैसँग बाँड्छु र सकिन्छ खुशी क्षणभरमै । कहिलेकाहीं धेरै दुख्छु ।सरासर विस्तरामा पल्टिन्छु र छताछुल्ल पार्छु दिलभित्रका पीडाहरु, कसैले नदेख्ने गरी । मैले कैयौं पटक सिरानी भिजाएकी छु यसरी पीडामा छल्किएर । कैयौं रात जीवनलाई नियालेर कटाएकी छु, तर जति जीवन खोजे पनि कहिल्यै पाउँदिन । सधैं खोज्छु तर कहिल्यै भेटाउदिन । म भाग्लाई खोजिरहन्छु । जीवनलाई बुझ्ने प्रयास गरिरहन्छु । तर सब असफल, केवल असफल ।
हुन त भए पो भट्टाउनु, यी सब । न त मसँग भाग्य छ न जीवन । म त कल्पनामा खुशी हुन्छ क्षणिक र कल्पनामै दुःखी हुन्छु । मेरो सुख कुन हो र दुःख कुन थाहा छैन । मैले चिन्न सक्दिन । हरेक खुशीको अगाडि अथाह दुःख हुन्छ । म त्यही दुःखलाई नाघ्ने प्रयास गर्न छोडि्दन । मलाई थाहा छ म एक दिन कि सफल हुन्छ कि असफल । म त्यही एक दिनकै प्रतीक्षामा हुन्छु । दिनहरु गन्नु पनि कति - मितिहरु कति याद राख्नु अब त त्यो सब छोड्नर्ुपर्छ होला ।
रात छिप्पिँदै छ । दिमागमा नानाथरिका कुरा खेलिरहेका छन् । मनमा अनेकौं तरङ्गहरु तरङ्गति भइरहेछन् । कलमको सफ्तार बढिरहेकै छ । तातो हावाका साथ । मलाई जीवनको वास्तविक अर्थ राम्रोसँग थाहा छैन र पनि म किन अनवरत जीवन खोज्छु । मेरो भविष्य खोज्छु । त्यो पनि पाउँदिन । मलाई मेरो जीवन खोज्दैमा भविष्य खोज्दैमा आयु सकिन्छ जस्तो लाग्छ । नभेटिने कुरा त नखोज्नु नि ! मैले पनि ।
म त भीडमा एक्लै पारिएकी मान्छे । यात्रामा छुटेकी मान्छे । भाग्य नलेखिएकी मन्छे । म त साथी बन्नलायक नभएकी मान्छे । पीडा भन्ने थाहा नपाउँददेखि नै पीडा भोगेकी मान्छे ।
मलाई पीडा के हो - थाहा थिएन। आज आएर बुझ्दै छु, भोगेको धेरै जसो भोगाई त पीडापो रहेछन् । मैले पार गरेका गोरेटोहरुमा पीडाको कालोपत्र गरिएको रहेछ । जब फर्किर हर्ेर्छर्ुुाटो जुन बाटो हिडेकी थिएँ त्यहाँ त आफ्नोपन, आत्मियता केही रहेनछ । म कसरी हिंडेहुँला - अलिे पो डर लागेर आउँछ । मैले पार गरेका बाटाहरुमा कति ठूला खाल्डा म त्यहीं पुरिएको भए .....- कति ठूलो जंगल म त्यहीं हराएकी भएँ ....- खुब र लागेर आउँछ सकिएको यात्रा हर्ेदा पनि । मैले गर्ने अबका यात्र पनि यस्तै त होलान् ।
हुन त जति यात्रा अप्ठेरो भयो उति नै यादगार हुन्छ । जुन यात्रा सहज हुन्छ त्यो यात्रा के यात्रा - त्यसको याद के याद, त्यसोको वर्ण्र्ााके वर्ण्र्ााजुन यात्रामा ठेसलागेर खुट्टाका नङ फेस्न्िछन् जुन यात्रामा पैताला दुख्छ,जुन यात्रामा ज्ज्वोरो आउँछ त्यो पो यात्रा । अझ जुन यात्रामा मुटु दुख्छ त्यो यात्रा पो बढी यादगार बन्छ ।
-०००-
उर्फ! टाउको दुखाई । मरिन्छ कि जस्तो पो भएको छ । दुखाई पनि कति सहनु - सहँदा-सहँदा दुखाइलाई चिन्न पनि छाड्दै छु । मेरो आफ्नो दुखाई त्यसैले सहेर बसेकी छु । अझ भन्ने हो भने सहनै पर्ने । अरुलाई बाँडु भने पनि दुखाई कसले लैजाने - हुन त बाँड्न पनि मिल्दैन । सायद कसैले लैजाँदैन भनेरै होला पीडा बाँड्न नमिलने भएको । भोलि नै निको हुने दुखाईले पनि कति साह्रो च्यापेको होला । अझ जीवन यस्तै हुने भए -
मन बुझाउनका लागि नानाथरि कल्पना गरिन्छ । दुखाईलाई दबाउनका लागि दुखाईको परिभाषा खोतलिन्छ । तर, न त यहाँ दुखाईको परिभाषा भेटिन्छ । न त जीवनको । जीवन त त्यो पुस्तकमा लेखिएको छ रे जुन पुस्तक मैले पढ्ने मौका नै पाएकी छैन । भाग्य त्यो ठाउँमा छ रे जुन ठाउँमा मेरो दृष्टि पुग्न सक्दैन। त्यति अप्ठ्याराठाउँमा भएका जीवन र भाग्यलाई म कसरी पाउन सक्छु होला - दुःख रपीडा त्यहाँ छन् जहाँ म छु । मेरो समीपमा रहेर मलाई पछ्याइरहेका साथीहरु नै दुःख र पीडा हुन् । जसले मलाई हरबखत साथ दिइरहन्छन् । कोही नभएर एक्लो हुनु भन्दा त पीडासँगै बस्नु बेस जस्तो पनि लाग्छ, कहिलेकाहीं । कमसेकम पीडामा आँखा रसाउँछन्, आँसु झार्नमा सहयोग गर्छन् । मुटुले पनिदुख्नमा सहयोग गर्छ । यी ओठहरु जो कहिल्यै खुशीका साथ हाँस्दैनन् । यी आँखाहरु जसले कहिल्यै नयाँपन, नयाँविहानी देख्दैनन् । यी हातहरुजसले कहिल्यै मुस्कानलाई शब्दमा उतार्न सक्दैनन् । यीमुटु रकलेजा जसले कहिल्यै हर्षो महशुस गरेका छैनन् । यी सब मेरा सस्म्पत्ति हुन् । केवल मेरा । जीवनको रफ्तारमा धेरै भोगियो । उकाली-ओरालीमा हिड्यौ । म हिड्न नसक्ने मान्छे खुशीको रोडमा । मलाई हर्षो दौड प्रतियोगिता गराइयो ग्रावेल गरेको बाटोमा । म ठेस लागेर लडें सबैले उछिनेर अगाडि पुगे । धेरै अगाडि मैले त देख्न पनि सकिन, त्यति टाढा पुगें अरुहरु । म त जहाँ थिएँ त्यहीं । न कसैले मलाई फेरि दौड्ने हौसला दियो न कसैले मलाई उठ्नमा मद्दत गर्यो । सबैले मलाई कुल्चिएर गए । धेरै टाढा गए । सायद गन्तव्य स्थानमा पगे होलान्। म त न शुर्रुगर्न सकें न अन्त्य गर्न । बस हेरिरहें । अहिले पनि रोडमा दौडिरहेको मानिसलाई हेरिरहन्छु उसैगरी । म त जहाँ थिएँ त्यही छु अहिले पनि । मानिस कोही काम गर्न दौडन्छ । व्यस्त भएर दौडन्छ । म कहिलेकाहीं हिड्ने प्रयास गर्छर्ुु भर्खर बामे र्सन खोज्छु । मानिसकालाम देख्दा मलाई डर लाग्छ । कतै मलाई कुल्चिने त होइनन् - उसैगरी । म डरहरुका बीचमा हिड्ने प्रयास गरिरहेकी छु । थाहा छैन भीडमै हराउँछु या जीवन भेट्टाउँछु या कुदि नै रहन्छु जीवनको खोजीमा ।
